Wat is asana?
Asana betekent houding of oefening. Het is de derde stap van het achtvoudig yogapad. Bij asana gaat het niet alleen om de fysieke yogahoudingen die je uitvoert, maar ook om je innerlijke houding, zowel in het dagelijks leven als op de mat. Je attitude ten opzichte van je omgeving, van mensen, dieren en planten. Jezelf uitdagen en je grenzen respecteren.
Er zijn ontzettend veel verschillende yogahoudingen, de een nog ingewikkelder dan de andere. Gelukkig hoeven we ze niet allemaal te kennen en kunnen. Dat scheelt alweer. In de raja yoga worden de houdingen gebruikt om een gezond en sterk lichaam te krijgen, zodat je lichaam je niet afleidt als je het yogapad bewandelt. Als je ziek bent is het namelijk moeilijk om je op het yogapad te focussen.
Meer dan sport alleen
De yogahoudingen zijn ontwikkeld om elke spier, zenuw en klier in het lichaam te ontwikkelen. Ze gaan verder dan enkel de fysieke beweging zoals bij sport. Er zijn een heleboel mensen die een uitstekend fysiek gezond lichaam hebben en in sterke mate controle hebben over hun lichaam. Toch zijn deze mensen niet automatisch in harmonie met zichzelf. Door de yogahoudingen te beoefenen leer je controle te houden over je lichaam én disciplineer je je geest.
"De lichaamshouding moet vast en evenwichtig zijn."
Hoe voer je de yogahoudingen uit?
Om yogahoudingen te beoefenen heb je weinig nodig: kleding waarin je je makkelijk kunt bewegen, een schone rustige plek, een deken als hulpmiddel, eventueel een yogamat en doelgerichtheid. De yogahouding moet vast en evenwichtig zijn, vast en gemakkelijk. Vast betekent roerloos. Je blijft dus in de houding, zonder te bewegen. Je verroert geen vin (het is overigens niet de bedoeling dat je lichaam hierdoor gespannen raakt). Je gaat op zoek naar de ideale combinatie van stilstaan en ontspanning, zodat je lichaam het denken niet meer afleidt. Er is balans tussen inspanning en ontspanning. Hierdoor worden de gedachten stil, je aandacht keert naar binnen en uiteindelijk wordt de yogahouding een meditatie.
Soorten yogahoudingen
Er zijn ontzettend veel yogahoudingen, daarom is er een indeling gemaakt: voorover- en achteroverbuigingen, torsies (draaiingen), staande, balancerende, omgekeerde, liggende en zittende houdingen. Veel houdingen vallen in meerdere categorieën.
De yogahoudingen hebben verschillende benamingen verwijzend naar: planten of bomen (boom, lotus), insecten (sprinkhaan), dieren (hond, kat, kameel), amfibieën (kikker, krokodil), vogels (duif, kraanvogel, pauw), helden (Virabhadra, Hanuman) en wijzen (Kapila, Vasistha, Visvamitra, Bharadvaja).
Voordelen yogahoudingen
Het beoefenen van de yogahoudingen geeft een aantal voordelen:
- Het lichaam wordt gezonder; je ontwikkelt een krachtig en elastisch lichaam zonder stijve spieren en zonder kwalen,
- Je bent beter bestand tegen vermoeidheid en spanningen,
- Maakt je geschikt voor het beoefenen van pranayama, de volgende stap op het yogapad,
- Je ontwikkelt wilskracht en concentratievermogen en voorkomt wispelturigheid van de geest,
- De houdingen geven stabiliteit en ook mentaal evenwicht,
- Je leert je lichaam voelen, je behoeftes erkennen en er naar te handelen.
Yogahoudingen op de yogamat
- Begin actief in de houding, zodat je goed staat. Vervolgens probeer je in de houding te ontspannen,
- Je zoekt de balans tussen inspanning en ontspanning,
- Sta stil! Beweeg niet in de houding, tenzij dit lichamelijke spanningen geeft,
Wil je yogahoudingen beoefenen onder toezicht van een ervaren en gecertificeerd docent? Meld je meteen een voor je volgende yogales!
Bronnen
- De yoga-sutra’s van Patanjali van Dr. I.K. Taimni. Deel II, sutra 46 en 47
- Meditaties op de yoga sutra’s van Patanjali van Elleke van Kraalingen. Deel II, sutra 46 en 47
- Yoga Dipika van B.K.S. Iyengar. Asana, pagina 35-38